پنومونی:
پنومونی یا ذات الریه و یا نام آشنا تر آن سینه پهلو چیست؟ چه چیزی باعث به وجود آمدن این بیماری در کودکی و یا بزرگسالی می‌شود؟ درمان این بیماری برای جلوگیری از ماندگاری آن چیست؟ اگر تا به حال به این بیماری در خود یا اطرافیان خود مواجه شده اید؛ به شما توصیه می‌کنیم که با ما همراه باشید، تا هر آنچه لازم است درباره پنومونی و عوامل مختلف به وجود آورنده آن بدانید و در صورت ابتلا به آن اقداماتی که باید سریعا صورت بگیرد را به طور دقیق بدانید.

پنومونی چیست؟
پنومونی در واقع به عفونت ریه ها گفته می‌شود، زمانیکه یک یا هر دو ریه شما دچار عفونت گردد، در واقع کیسه‌های هوایی آن ها از مایع و یا چرک پر می‌شود و این اتفاق مانع  عبور اکسیژن و در نتیجه تنفس برای شما  دشوار خواهد شد. این عفونت می‌تواند عامل باکتریایی یا ویروسی و یا حتی قارچی داشته باشد، در نظر بگیرید میزان خطر این بیماری و زمان لازم برای بهبودی آن بسته به عامل به وجود آورنده آن متفاوت است.

افراد مبتلا به پنومونی چه علائمی دارند؟
این بیماری و علائم آن می‌تواند برای چند روز تا چند هفته فرد را درگیر کرده و زندگی او را مختل نماید؛ این علائم عبارت اند از:

1.سرفه: از علائم شایع پنومونی سرفه است که معمولا به علت عفونت ریه ها این سرفه با خلط همراه است.

2.تب: از دیگر نشانه های این بیماری تب است، درجه حرارت بدن به علت فعال شدن سیستم ایمنی بدن، بالا میرود که البته این نشانه را نمی‌توان تنها مختص این بیماری دانست بلکه عفونت در هر جای بدن ایجاد شود تب و درجه حرارت بدن نیز افزایش پیدا می‌کند.

3. تنگی نفس: تنگی نفس ناشی از پنومونی تنها برای زمان‌های راه رفتن و فعالیت نیست؛ بلکه حتی زمانیکه فرد در حال استراحت است و هیچ‌گونه فعالیت شدیدی ندارد نیز ایجاد می‌شود.

4.سردرد: از دیگر علائم شایع این بیماری سردرد است که به علت کم شدن قدرت اکسیژن رسانی بدن به تمامی نقاط بدن ممکن است ایجاد شود.

5. بی اشتهایی و احساس خستگی: اکسیژن بدن کاهش یابد در اثر بیماری پنومونی فرد بسیار احساس خستگی می‌کند و همچنین بی اشتها می‌شود.

6.حالت تهوع و استفراغ

7. کبودی پوست

8. کاهش سطح هوشیاری: این مورد در زمانی رخ می‌دهد که عفونت پیشرفت کرده و باعث کاهش سطح هوشیاری فرد می‌شود.



آیا پنومونی قابل انتقال است؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که عامل به وجود آورنده پنومونی اگر باکتریایی و یا ویروسی باشد،  بله این بیماری کاملا مسری و قابل انتقال است؛ پس اگر علائم این بیماری را در خود حس کردید از دیگران برای سلامت آن ها  دوری کنید. در واقع عوامل به وجود آورنده پنومونی به راحتی می‌توانند همراه با قطرات ریزی که هنگام سرفه به بیرون از دهان ما پرتاب می‌شوند، انتقال یابد. و یا اگر به سطوح آلوده به این ویروس و یا باکتری دست بزنید  ممکن است مبتلا گردید. اما اگر عامل به وجودآورنده پنومونی قارچی باشد، ممکن است از محیط با استفاده از اشیاء آلوده و یا با دست زدن به سطوح آلوده مبتلا شوید اما با سرفه و یا عطسه زدن نمی‌توانید این بیماری منتقل کنید. در هر صورت به علت اینکه در ابتدا که هنوز به پزشک مراجعه نکرده و از عامل به وجود آورنده این بیماری آگاه نشده ایم؛ لازم است تا از دیگران فاصله بگیریم.

چه کسانی بیشتر به پنومونی مبتلا می‌گردند؟
هر فردی می‌تواند به پنومونی مبتلا گردد و این بیماری تنها مختص به افراد خاصی نیست و به قومیت فرد و یا عوامل ژنتیکی و به محل زندگی فرد مربوط نمی‌شود، اما این پنومونی می‌تواند در تعدادی از افراد بیشتر رخ دهد و احتمال وقوع این بیماری در گروهی از افراد بیشتر باشد این گروه ها شامل:

1.افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند و این ضعف سیستم ایمنی می‌تواند به علت وجود بیماری های دیگر و استفاده از داروهایی مانند استروئید ها باشد. معمولا افراد سرطانی به علت مصرف داروهای خاص سیستم ایمنی ضعیف تری هستند و یا افرادی که مبتلا به دیابت و یا نارسایی قلبی و یا آسم هستند؛ دارای سیستم ایمنی ضعیفی می‌باشند و احتمال ابتلا به پنومونی نیز در این افراد افزایش میابد.

2. افرادی که در بیمارستان بستری شده اند و در دستگاه تهویه مطبوع بوده اند بسیار می‌توانند در معرض ابتلا به بیماری پنومونی باشند.

3. نوزادان تا 2 سالگی و افراد مسن بالای 65 سال

4. افرادی که دچار سکته مغزی شده اند و بدون تحرک می‌باشند.

5. افرادی که در معرض مواد تحریک کننده ریه هستند، مانند افرادی که در آلودگی‌های شدید هوا قرار دارند و یا با سیگار کشیدن و استفاده از مواد مخدر و یا حتی نوشیدن الکل باعث آسیب به ریه های خود شده اند.

پنومونی با کودکان چه می‌کند؟
پنومونی همانطور که گفته شد در نوزادان زیر 2 سال به دلیل قوی نبودن سیستم ایمنی، بسیار شایع است. علاوه بر نوزادان زیر 2 سال، این بیماری در سنین بالاتر تا زیر 5 سال این موضوع را میتوان با نگاهی به تخمین های به دست آمده از تحقیقات در این زمینه متوجه شد که بیان شده است سالانه 120 میلیون کودک به پنومونی مبتلا می‌شوند. در کودکان زیر 5 سال پنومونی با عامل ویروسی شایع است و در کودکان بین 5 تا 13 سال پنومونی با عامل باکتریایی بیشتر دیده می‌شود. توجه داشته باشید که که نوزادان زیر 2 سال هیچگونه از علائمی که برای پنومونی گفته شد را ندارند؛ بلکه علائم دیگری مانند استفراغ کمبود انرژی هنگام خوردن و مکیدن را دارند و همچنین از علائم پنومونی در کودکان زیر 5 سال می‌توان به خس خس کردن هنگام تنفس و همچنین خستگی اشاره کرد. در صورت مشاهده این علائم بهتر است هر چه سریع‌تر به متخصص اطفال مراجعه کنید.



پنومونی در بزرگسالان:
پنومونی در موارد خفیف آن نیاز به بررسی دقیق پزشکی نیست و معمولا با چند قرص و دارو این مشکل حل می‌شود؛ اما در صورتی که بیماری پیشرفت کرده باشد و لازم است برای تشخیص میزان پیشرفت بیماری بررسی های دقیق تر با استفاده از آزمایشات خون و یا عکس برداری ها انجام شود و در صورت نیاز بیمار بستری خواهد شد. به علائم بیماری پنومونی در بزرگسالان اشاره کرده ایم.

پنومونی در بارداری:
پنومونی بارداری یا پنومونی مادری، در واقع به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن مادر در هنگام بارداری رخ میدهد. اگر باردار هستید و علائم پنومونی را در خود حس می‌کنید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید؛ زیرا این موضوع باعث تولد زودرس نوزاد می‌شود و علاوه بر این می‌تواند باعث کمبود وزن نوزاد هنگام تولد شود.

پیشگیری از پنومونی یا همان ذات الریه:
روش‌های پیشگیری زیادی برای این بیماری وجود دارد که می‌تواند بدون هیچ دردسری این بیماری را برای همیشه از ما دور نگه داشته و بدن ما را در برابر این بیماری مصون نگه دارد؛ و همانطور که می‌دانید پیشگیری بسیار بهتر و مفیدتر از درمان است، پس به خوبی این موارد را به خاطر بسپارید؛ از جمله این روش ها :
واکسیناسیون:  واکسیناسیون یکی از راه های اصلی پیشگیری برای بیماری های واگیردار است. برای این بیماری به طور مستقل دو نوع واکسن با نام های پر ونار 13 و واکسن پنوموواکس 23 وجود دارد؛ حال اینکه از میان این دو نوع واکسن برای شما کدام یک مناسب تر است باید با مشورت دکتر باشد و بسته به سن شما و اینکه به چه میزان در معرض ابتلا این بیماری قرار دارید می‌توانید یکی از این واکسن ها را تزریق نمایید.


علاوه بر این دو واکسن که به طور مستقیم و اختصاصی از پنومونی جلوگیری می‌کنند؛ واکسن آنفولانزا نیز می‌تواند از به طور غیر مستقیم از این بیماری پیشگیری نماید، زیرا یکی از عوارض آنفولانزا، پنومونی است و اینگونه می‌توانید با تزریق واکسن آنفولانزا به صورت سالانه علاوه بر پیشگیری از آنفولانزا از پنومونی(سینه پهلو) نیز جلوگیری نمایید.

واکسن Hib  در واقع نوعی واکسن است که از نوعی آنفولانزا پیشگیری کرده و همچنین می‎تواند از بیماری هایی مانند مننژیت و پنومونی نیز جلوگیری نماید.
از روش های پیشگیری دیگر این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

حتما دستان خود را مرتبا با آب و صابون بشویید.

سیگار کشیدن را ترک کنید.

بالا بردن سیستم ایمنی بدن یکی از راه های بسیار مفید برای جلوگیری از این بیماری است، شما می‌توانید با ورزش کردن و استراحت کافی در کنار رژیم غذایی سالم، سیستم ایمنی بدن خود را قوی کنید.

درمان پنومونی چیست؟
در صورت ابتلا به پنومونی و مشاهده علائم این بیماری در خود بهتر است هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و در نظر داشته باشید که پیشروی این بیماری به میزان سلامت عمومی شما بستگی دارد.



داروهای موجود برای درمان ذات الریه:
نوع داروی تجویز شده بستگی به عوامل به وجود آورنده آن دارد؛ اگر عامل پنومونی باکتریایی باشد پزشک برای درمان آنتی بیوتیک‌های خوراکی را تجویز خواهد کرد. نکته بسیار مهم در مورد مصرف هر نوع آنتی بیوتیک این است که باید حتما باید دوره آن را به پایان برسانید و حتی در صورت احساس بهبودی کامل، زیرا در این صورت عفونت به طور کامل از بدن شما پاکسازی نخواهد شد.

اگر عامل به وجود آورنده پنومونی ویروسی باشد، پزشک داروهای ضد ویروسی را تجویز مینماید.

اگر عامل این بیماری قارچی باشد، شما باید تا چندین هفته برای پاکسازی کامل بدن خود از داروهای ضدقارچی استفاده نمایید.

بستری در بیمارستان: گاهی پنومونی پیشرفت کرده و نیاز به بستری شدن و مراقبت‌های ویژه بیمار می‌باشد، در این صورت باید بیمار با تزریق وریدی آنتی بیوتیک دریافت نماید و اکسیژن درمانی شود به گونه ای که اکسیژن مورد نیاز فرد از طریق لوله بینی ماسک ها و یا دستگاه های تهویه تامین گردد.

درمان‌های خانگی: داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن و استامینوفن ها همچنین داروهای مسکن برای تسکین سرفه می‌تواند کمک کننده باشد. مصرف زیاد مایعات و استراحت کافی نیز می‌تواند در درمان این بیماری بسیار کمک کننده باشد. در نظر داشته باشید این درمان ها باید با توصیه پزشک باشد و درصورت اینکه پزشک تشخیص دهد که این بیماری زیاد پیشروی نکرده است، این موارد را توصیه مینماید.



اگر به توصیه های پزشک خود به خوبی عمل کرده و استراحت کافی داشته باشید بسیار زود بهبود میابید و میتوانید به زندگی عادی خود بازگردید.

عوارض خطرناک پنومونی:
بالا رفتن خطر حمله قلبی در افرادی که سابقه بیماری‌های قلبی دارند.

اگر باکتری هایی که عامل عفونت پنومونی بوده اند در جریان خون شما راه یابند، می‌توانند باعث نارسایی ارگان‌های دیگر بدن شوند.

ایجاد سندرم دیسترس تنفسی حاد، که همانطور که از نام آن پیدا است می‌تواند مشکلات زیادی در تنفس فرد ایجاد نماید.

مرگ یکی دیگر از عوارض بسیار خطرناک این بیماری است، ذات الریه می‌تواند در مواردی که بسیار پیشرفته کرده و سیستم ایمنی فرد ضعیف باشد، منجر به مرگ شود.

حرف پایانی:
همانطور که مطالعه کردید، این بیماری ممکن است برای همه افراد ایجاد شود و می‌تواند عوارض خطرناکی نیز برای فرد مبتلا ایجاد نماید. مراجعه به موقع پزشک و انجام توصیه های پزشک تا بهبودی کامل بیماری می‌تواند از عوارض خطرناک این بیماری جلوگیری نماید.